IMF giải thích về bài học kinh tế từ cuộc chiến chống virus corona của Trung Quốc

   • Trung Quốc đã cho chúng ta thấy rằng chúng ta có thể ra những chính sách ngăn chặn được virus corona – tuy nhiên, chi phí cho việc này là không hề nhỏ.

   • Cú sốc do corona thậm chí còn nghiêm trọng hơn cuộc Khủng hoảng Tài chính toàn cầu năm 2007 – 2008.

   • Các nhà hoạch định chính sách phải hỗ trợ các hộ gia đình dễ bị tổn thương và các doanh nghiệp nhỏ để giảm thiểu tác động của cú sốc nghiêm trọng này.

Dịch bệnh do virus corona đang có tác động sâu sắc và nghiêm trọng đến nền kinh tế toàn cầu và các nhà hoạch định chính sách đang tìm cách chống lại đại dịch. Kinh nghiệm của Trung Quốc cho đến nay cho thấy các chính sách đúng đắn tạo ra sự khác biệt trong việc chống lại căn bệnh và giảm thiểu tác động của nó, nhưng một số chính sách này đi kèm với sự đánh đổi kinh tế khó khăn.

Cái giá phải cho sự ngăn chặn thành công virus là sự chậm đi của hoạt động kinh tế, chưa kể đến các khoảng cách xã hội và giảm khả năng di chuyển dù là tự nguyện hay bắt buộc. Trong trường hợp của Trung Quốc, các nhà hoạch định chính sách đã thực hiện các hạn chế di chuyển nghiêm ngặt, cả ở cấp quốc gia và địa phương, ví dụ, ở đỉnh điểm của sự bùng phát, nhiều thành phố đã thi hành lệnh giới nghiêm nghiêm ngặt đối với công dân của họ. Không nơi nào phải chịu sự đánh đổi nặng nề như tỉnh Hồ Bắc, mặc dù nhận được nhiều sự trợ giúp từ  nhiều nơi khác của Trung Quốc, nơi đây vẫn phải gánh chịu rất nhiều tổn thất trong khi góp sức vào việc làm chậm sự lây lan dịch bệnh trên toàn quốc.

Điều này cho thấy rõ rằng, khi đại dịch bùng phát trên thế giới, nó sẽ đánh vào nơi khó khăn nhất trong một nước chứ không phải cả nước, và nơi đó cần sự hỗ trợ để giúp ngăn chặn virus và sự lây lan của nó sang các khu vực khác.
 

Sự bùng phát dịch bệnh mang lại sự tổn thương kinh hoàng cho con người ở Trung Quốc, và nó vẫn đang tiếp diễn ở những nơi khác, kéo theo sự tổn thất kinh tế nặng nề. Thông qua tất cả các thông số, sự chậm lại của Trung Quốc trong quý 1 năm 2020 sẽ rất đáng kể và để lại dấu ấn sâu sắc cho năm nay. 

Khởi đầu là một loạt các điểm dừng đột ngột trong các hoạt động kinh tế, nhanh chóng tràn vào nền kinh tế và biến thành một cú sốc hoàn toàn choáng váng đồng thời cản trở quá trình cung và cầu – có thể nhìn thấy được sự yếu đi rõ rệt trong tháng 1 và 2 – của sản xuất công nghiệp và chuỗi bán lẻ. Cú sốc do virus corona thậm chí còn nghiêm trọng hơn cả cuộc Khủng hoảng Tài chính toàn cầu 2007 – 2008, khi nó tấn công vào các hộ gia đình, doanh nghiệp, tổ chức tài chính và thị trường cùng lúc tại Trung Quốc và bây giờ là trên toàn cầu.
 

 

Việc giảm thiểu tác động của cú sốc nghiêm trọng này đòi hỏi phải cung cấp hỗ trợ cho những người dễ bị tổn thương nhất. Các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đã nhắm mục tiêu vào các hộ gia đình dễ bị tổn thương và tìm kiếm những cách mới để tiếp cận các công ty nhỏ, ví dụ, bằng cách miễn phí an sinh xã hội, hóa đơn tiện ích và tín dụng kênh thông qua các công ty fintech (công nghệ tài chính). Các chính sách khác cũng có thể hỗ trợ. Chính quyền nhanh chóng thu xếp tín dụng trợ cấp để hỗ trợ nhân rộng việc sản xuất thiết bị y tế và các hoạt động quan trọng khác liên quan đến việc ứng phó với dịch bệnh.

Bảo vệ sự ổn định tài chính đòi hỏi phải có hành động quyết đoán và liên kết tốt. Tuy nhiên, những tuần vừa qua đã cho thấy một cuộc khủng hoảng sức khỏe tạm thời có thể biến thành một cú sốc kinh tế như thế nào khi tình trạng thiếu thanh khoản và gián đoạn thị trường có thể lan rộng và kéo dài. Tại Trung Quốc, chính quyền đã sớm can thiệp để ngăn chặn thị trường liên ngân hàng và cung cấp hỗ trợ tài chính cho các công ty phải chịu áp lực, đồng thời để đồng nhân dân tệ điều chỉnh theo áp lực bên ngoài. Trong số các biện pháp khác, điều này bao gồm hướng dẫn các ngân hàng làm việc với những người vay bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh; khuyến khích các ngân hàng cho các công ty nhỏ vay thông qua tài trợ đặc biệt từ ngân hàng trung ương Trung Quốc; và cung cấp cắt giảm mục tiêu để dự trữ cho các ngân hàng. Các công ty lớn hơn, bao gồm các doanh nghiệp nhà nước, được hưởng quyền truy cập tín dụng tương đối ổn định trên toàn bộ phần lớn bởi vì các ngân hàng nhà nước lớn của Trung Quốc vẫn tiếp tục cho vay một cách tương đối thoải mái.

Tất nhiên là một số công cụ cứ trợ này sẽ có kèm theo các vấn đề của nó. Ví dụ, việc cho phép một loạt các con nợ có nhiều thời gian hơn để họ đáp ứng các nghĩa vụ tài chính khi vay có thể làm suy yếu sự vững chắc về tài chính sau này nếu không kiểm soát được tình hình và không có thời hạn cụ thể; tín dụng trợ cấp có thể bị phân bổ sai; và bảo vệ những công ty không có khả năng tồn tại có thể kìm hãm năng suất tăng trưởng kinh tế sau này. Rõ ràng, ở bất cứ nơi nào có thể, sử dụng các công cụ đúng với mục đích thì sự việc sẽ được giải quyết tốt.

Nền kinh tế Trung Quốc đã có những dấu hiệu trở lại bình thường, hầu hết các công ty lớn hơn đã báo cáo việc mở cửa trở lại và nhiều nhân viên địa phương đã quay lại với công việc của họ. Ngành du lịch trong và ngoài nước cũng đang dần hồi phục trở lại. Kể cả không có dịch bệnh ở Trung Quốc, vẫn có những yếu tố khác tạo rủi ro cho nền kinh tế

Ví dụ, khi nhiều quốc gia phải đối mặt với sự bùng nổ và thị trường tài chính toàn cầu quay vòng, người tiêu dùng và các công ty có thể vẫn cảnh giác, làm giảm nhu cầu toàn cầu đối với hàng hóa Trung Quốc ngay khi nền kinh tế đang hoạt động trở lại. Do đó, các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc sẽ phải sẵn sàng hỗ trợ tăng trưởng và ổn định tài chính nếu cần. Với tính chất toàn cầu của sự bùng phát, những nỗ lực sẽ có hiệu quả nhất khi có được sự hợp tác quốc tế.

Với tính chất toàn cầu của sự bùng phát, nhiều nỗ lực trong số này sẽ có hiệu quả nhất nếu được điều phối quốc tế.